Metraj nedir?

Metraj, bir inşaatı meydana getiren yapı elemanlarının yapılması için kullanılacak malzeme ve yapılacak işlerin miktarlarının tespit edilmesi amacıyla; her bir yapı elemanının ayrı ayrı ölçülmesi, bu ölçümlerin bir cetvele aktarılarak tüm yapıdaki iş kalemleri miktarlarının detaylı olarak hesaplanması işlemidir. Metraj; proje üzerinden de yapılabilir, mevcut bir yapıda yerinde ölçüm yapılarak da yapılabilir. 

Metraj yaparken; iş kalemlerinin (pozların) birimlerine göre gerekli ölçümler yapılır.

Uzunluk olarak ölçülmesi gereken işler metre cinsinden tek boyut ölçülür.

Örnek : 120 mm genişlikte alüminyum dilatasyon fugası yapılması işinin poz no su : Y.18.350/001 'dur metre cinsinden metrajı yapılır ve fiyatlandırılır

Alan olarak ölçülmesi gereken işlerin eni ve boyu ölçülerek çarpılır ve metrekare cinsinden alanı hesaplanır.

Örnek : Renksiz beton kiremitle çatı örtüsü yapılması işi metrekare olarak fiyatlandırılır ve metrekare olarak metrajı yapılır ve poz numarası : Y.18.202/A01 dir.

Hacim olarak ölçülmesi gereken işlerin eni, boyu ve yüksekliği ölçülür, bu 3 boyutun ölçümü çarpılarak metreküp cinsinden hacmi hesaplanır. 

Örnek : Beton; metreküp olarak fiyatlandırıldığı ve pozu Y.16.050/01 'nın birimi metreküp olduğu için metrajı hacim olarak yapılır

Ağırlık olarak ölçülmesi gereken işler ya tartılır veya bir birim ağırlığı biliniyorsa ebatları ölçülerek birim ağırlığı ile çarpılır ve ağırlığı bulunur.

Örnek : Profil metrajı bu şekilde yapılan bir işlemdir. Kullanılan her profilin bir metresinin birim ağırlığı bellirlidir. Profilin boyları ölçülür, birim ağırlıkla çarpılarak ağırlık metrajı yapılır.

Adet olarak ölçülmesi gereken işler sayılarak ölçülür.

Örnek : Tesisat pozlarının bir çoğu adet olarak fiyatlandırılır ve metrajı sayılarak yapılır. Lavabo yapılması pozu 071.1001 'dur birimi Adet'tir ve sayılarak ölçülür. 

Metraj; inşaat öncesi maliyetin belirlenmesi için yapılır. İnşaat sırasında biten kısımların hakedişlerinin yapılması için de metraj yapılır ve işin sonunda kesin hesabının yapılması sırasında da yapılır. 

Metraj çıkarmak; uzun ve meşakatli bir iştir. Bütçe çalışmalarına esas olacak yapının maliyetinin belirlenmesi ve yükleniciye ödenecek bedelin(hakediş) hesaplanmasını direk etkileyen iki bileşenden biri olduğu için yüksek doğrulukla hesaplanmalıdır. Maliyet ve Hakedişi belirleyen diğer bileşen iş kalemlerinin birim fiyatlarıdır.   

Uygulamada yaygın olarak kullanılan metraj tipleri şunlardır;

Klasik metraj (adet, en, boy, yükseklik),

Demir metrajı (demir çapı, adet, boy,birim ağrılık),

Profil metrajı (adet,boy,birim ağırlık ),

Hafriyat metrajı (cros enkesit noktaları)  

Tesisat metrajı 

Örnek Metraj Tabloları : 

Klasik (Normal) Metraj Tablosu Örneği